Intro
Voorzitter, Delft bevindt zich in zwaar weer. Enerzijds worden wij al meer dan een jaar geconfronteerd met de Coronacrisis waarvan de gevolgen nog lang voelbaar zullen zijn en anderzijds bevinden wij ons als Delft in een financieel weinig rooskleurige situatie. In een ideale wereld zouden wij genoeg geld hebben, maar de realiteit van vandaag is helaas niet zo mooi en ideaal…Onze vrijheid staat onder druk en het zal lastig zijn om de welvaart die wij de afgelopen jaren hebben gekend te behouden. Nu meer dan ooit moeten wij ons inzetten om te beschermen wat waardevol is en iedereen zal moeten leveren en inleveren. Wij zullen in Delft een stap terug moeten doen want de bomen groeien niet meer tot in de hemel. Wat de VVD betreft is die stap terug een klein aanloopje voor een flinke hink-stap-sprong de toekomst in.
Voorzitter, met dit herstelplan worden onder lastige omstandigheden stappen gezet naar een gezond en toekomstbestendig Delft. Ik wil eerst stilstaan bij het verbeteren van het verdienmodel van Delft. Vervolgens zal ik onze afdronk geven van de in het herstelplan gemaakte keuzes en tot slot ga ik in op de moties die wij samen met andere partijen indienen om grip te krijgen op de uitvoering van het herstelplan.
Het verdienmodel van Delft
Voorzitter, als VVD hebben wij de afgelopen jaren meerdere keren benadrukt dat het verdienmodel van Delft moet worden verbeterd. Daar waar wij al jaren voor pleiten wordt nu eindelijk prominent geadresseerd in het voorliggende herstelplan. Om het verdienmodel van Delft te verbeteren zijn er wat de VVD betreft vier draaiknoppen.- Ten eerste moet ter versterking van de financiële weerbaarheid de woningvoorraad in Delft veranderen. Door meer middel-dure en dure koop-en huurwoningen te bouwen en het aantal sociale huurwoningen in relatieve zin terug te brengen zal het verdienmodel van de stad verbeteren. De inkomsten nemen toe door meer OZB-opbrengst en er zal, relatief gezien, een lager beroep worden gedaan op de sociale voorzieningen want er is namelijk een relatie tussen sociale huur en een beroep op voorzieningen in het sociaal domein. Daarnaast wordt de doorstroming op de woningmarkt verbeterd. We moeten kortom bouwen, bouwen, bouwen.
- Ten tweede moeten wij inzetten op banen, banen en nog eens banen. Uitkeringen zijn tijdelijk en moeten dienen als een springplank. Er moet dan wel een zachte landing mogelijk zijn en dit vereist de aanwezigheid van opleidingen en banen op ieder niveau. Door in te zetten op meer bedrijvigheid en meer banen voor denkers en doeners, in onder meer Schieoevers, zullen de inkomsten voor Delft verder toenemen en de druk op de sociale voorzieningen verder afnemen.
- Ten derde moeten wij geen geld uitgeven aan beleid dat niet effectief is of aan zaken waar de Delftenaar geen baat bij heeft. Door deze bril moeten wij leren kijken bij de uitrol van de grote transities op het gebied van energie, mobiliteit en afval alsmede bij het verstrekken van subsidies.
- Tot slot moeten wij Delftenaren niet onnodig in de schulden jagen, zeker niet in tijden van crisis. Het is daarom belangrijk dat de gemeentelijke belastingen en heffingen voor bedrijven en Delftenaren betaalbaar blijven. Dit is goed voor het vestigingsklimaat en leidt tot minder schuldhulpverlening en kwijtschelding.
Onze appreciatie van het herstelplan
Voorzitter dan nu onze afdronk van het herstelplan. De financiële positie van de gemeente Delft is het afgelopen jaar fors verslechterd. De begroting liet voor de komende jaren een structureel tekort zien en schoorvoetend zijn wij akkoord gaan met een niet sluitende begroting. Wij vonden het als fractie noodzakelijk om het college te ondersteunen bij het afgeven van een stevig signaal aan het Rijk. Enigszins onverwachts kwamen wij echter onder preventief toezicht van de provincie. Alleen naar het Rijk kijken biedt dus geen oplossing en we moeten zelf verantwoordelijkheid nemen en alle zeilen bijzetten om middels een herstelplan de begroting voor de komende jaren structureel in evenwicht te brengen. Voorzitter, bezuinigingen zijn altijd pijnlijk en wat je niet wilt is de hardwerkende en kwetsbare Delftenaren onevenredig hard treffen. Wat de VVD betreft heeft het college haar werk goed gedaan en ligt er een verstandig pakket aan maatregelen:
- De basisvoorzieningen worden zoveel als mogelijk in stand gehouden, zoals de kwaliteit van de openbare ruimte en het niet in armoede laten opgroeien van kinderen (Delftpas, jeugdsportfonds, etc.). Ook is het goed nieuws dat er geïnvesteerd blijft worden in meer voorbereidend en middelbaar technisch beroepsonderwijs in Delft en dat subsidies nog meer worden gericht op het bereiken van grotere en bredere doelgroepen. Daarnaast zijn er veel technische oplossingen gevonden, zoals het achterwege laten van indexering, maar ook het natuurlijk verloop ambtelijke organisatie. Daarnaast wordt er gefaseerd gewerkt aan het realiseren van de structurele bezuinigingen wat ons tijd geeft om de plannen goed voor te bereiden
Natuurlijk zijn er ook zaken in het herstelplan waar wij niet over staan te juichen. Ik noem er 3.
- Hoewel er geen aanvullende woonlastenstijging is kunnen we helaas niet ontkomen aan een verhogen van de afvalstoffenheffing. Helaas was er de begrotingsraad geen meerderheid voor de motie van D66 en VVD om de post kwijtschelding te ontvlechten uit het gesloten circuit en onder te brengen bij het armoedebeleid. Want eigenlijk zijn de baten binnen dit gesloten circuit hoger dan de lasten.
- Voorts lijkt regulering van parkeren in de Indische buurt, kijkend naar het herstelplan, vooral financieel gedreven. Reguleren doen wij omdat het een specifiek maatschappelijk doel dient, zoals de juiste parkeerder op de juiste parkeerplek. Ook vinden we dat regulering gepaard moet gaan met goede communicatie richting de wijk.
- Ook zijn we teleurgesteld over het voorstel om niet verder te gaan met de uitrol van gedifferentieerd beheer van de openbare ruimte. Daar liggen juist kansen om echt maatwerk onderhoud aan de verschillende wijken en buurten te kunnen plegen, op basis van de grootste pijnpunten die door de bewoners worden ervaren.
Moties VVD
Voorzitter, wij staan als VVD dus pal achter het herstelplan van het college, maar om grip te krijgen op de uitvoerbaarheid hiervan dienen wij samen met andere partijen twee moties in:
- Motie Niet blind bezuinigen op DOK. Tijdens de CIE Algemeen gaf de wethouder aan niet precies te weten wat de impact van de bezuiniging op DOK zal zijn. Dat is toch wel verbazingwekkend want de gemeente zou als behoeftesteller inzicht moeten hebben in welke taken DOK precies uitvoert en welke concrete prestaties voor welk bedrag moeten worden geleverd. Als VVD vinden wij het belangrijk dat er duidelijkheid komt over wat deze bezuiniging precies betekent. Als VVD willen wij daarom inzicht krijgen in waarom DOK gemiddeld meer subsidie ontvangt dan andere bibliotheken en welke taken nu echt wettelijk noodzakelijk zijn en welke taken binnen de beleidsvrijheid vallen die de gemeente heeft (zo is bijvoorbeeld het verschaffen van een gratis boekstartkoffertje geen wettelijke taak). Ook willen wij weten wat de kwaliteitsimpuls van €8,5 mld. in het onderwijs gaat betekenen voor taaleducatie op de Delftse scholen uitgevoerd door DOK en zijn wij benieuwd naar de invloed van de nieuwe inburgeringswet op de taken van DOK. Tot slot blijkt uit het meerjarenbeleidsplan van DOK dat DOK zelf 6 draaiknoppen ziet om de eigen inkomsten te verhogen. We zijn erg benieuwd wat dat kan opleveren. Daarom dienen wij deze motie mede in.
- Motie begrotingssaldo 2024 achter de hand. Als VVD dienen wij deze motie mee in omdat wij, als blijkt dat de effecten van de genomen bezuinigingsmaatregelen uit het herstelplan een onevenredige impact hebben op de sociale basis en de kracht van mensen, de mogelijkheid moeten hebben om bij te sturen te heroverwegen. Wel zien wij deze heroverweging breder dan alleen DOK en Delft Voor Elkaar. Zo willen wij bij de afweging ook de gevolgen van de kadernota betrekken, aangezien hieruit naar verwachting ook maatregelen volgen die een stevige impact zullen hebben op Delftenaren.
Voorzitter ik rond af. In deze tijden van crisis wordt er veel gevraagd van de stad en ons als politici. Het is geen tijd voor politiek gewin en het uitvergroten van verschillen het is tijd voor eenheid, samenwerking, focus en doorpakken. Laat dit herstelplan de aanleiding zijn om de verbinding tussen coalitie, oppositie en de stad te versterken, zodat wij kunnen behouden wat waardevol is.